بسته‌بندی یکی از مهم‌ترین ارکان عرضه کالاهای صنعتی و غیر صنعتی است. عرضه کالا به صورت‌های متفاوتی انجام می‌شود. استفاده از بسته‌بندی برای نگهداری از محصولات مختلف از زمان‌های گذشته متداول بوده است و امروزه با وجود طیف گسترده‌ای از محصولات غذایی، آرایشی، بهداشتی، لوازم خانگی و … لزوم تولید نمونه‌های مختلف بسته‌بندی بیش از پیش احساس می‌شود. در بازار متنوع و گسترده امروز، محصولی شانس بیشتری برای فروش خواهد داشت که علاوه بر کیفیت و قیمت قابل قبول، بسته‌بندی قابل قبولی نیز داشته باشد. ظاهر بسته‌بندی از قبیل صافی سطح و کیفیت چاپ تأثیر بسیاری بر تصمیم خریدار خواهد داشت. “واشبورد” پدیده‌ای است که می‌تواند کیفیت بسته‌بندی کارتنی را تحت تأثیر قرار دهد.
موفقیت هرمحصول با بسته‌بندی و ظاهر آن بسیار ارتباط دارد. ظاهر بسته‌بندی تنها امکان برجسته‌سازی محصول شما از سایر محصولات است. پلاستیک، فلز، شیشه، چوب، مقوا و کارتن از موارد ممکن برای بسته‌بندی محصولات شما هستند.
بسته‌بندی با کارتن چندین مزیت منحصر به فرد در مقایسه با موارد دیگر ارائه می‌دهد:
• کارتن استحکام بالایی داشته و در عین حال وزن کمی دارد.
• به دلیل مقاومت به لهیدگی بالا (BCT) در انبارش (شکل1)، بازده حجمی بالایی داشته و حمل و نقل آن آسان است .
• طراحی در این نوع بسته‌بندی انعطاف‌پذیر و کم هزینه بوده و تولید آن در حجم کم امکان‌پذیر و سازگار با محیط‌زیست می‌باشد.
• بسته بندی کارتنی محافظت عالی از محصول را ارائه می‌دهد؛ چه از آن به عنوان ظرف حمل و نقل ساده و چه به عنوان یک بسته‌بندی مطمئن برای مصرف‌کننده استفاده شود.
شکل1. استحکام انبارش کارتن
ما در این مقاله قصد داریم تا با یکی از مسائل مهمی که تولیدکنندگان ورق و جعبه‌های کارتنی با آن مواجه هستند و بر روی ظاهر بسته‌بندی، کیفیت چاپ، استحکام محصول نهایی، راندمان تولید و سطح رضایت‌مندی مشتریان تاثیر بسزا می‌گذارد آشنا شویم:
پدیده واشبورد (washboard)
واشبورد اثر ناخواسته‌ای است که در نتیجه فرآیند تولید ورق ایجاد می‌شود؛ اثر واشبورد روی بسته‌بندی پیامی در مورد کیفیت خود محصول است. ورق کارتن با استفاده از انتقال چسب به قله فلوت‌ها و اتصال آنها به لاینر تولید می‌شود. به وجود آمدن پدیده واشبورد به دلیل سرازیر شدن چسب و همکشیدگی چسب بین لاینر و فلوت در حین فرایند خشک شدن می‌باشد (شکل 2).
بین مقدار چسب‌خوری نوک فلوت و میزان واشبورد رابطه خطی وجود دارد. همچنین میزان واشبورد به رطوبت نسبی هوا بستگی دارد. با افزایش رطوبت نسبی هوا، کاغذ ضخیم‌تر شده و خاصیت الاستیک آن افزایش می‌یابد. با افزایش رطوبت نسبی هوا، میزان واشبورد کاهش می‌یابد.
شکل 2. رابطه بین میزان چسب و اثر واشبورد
عملکرد یک جعبه تحت بار چگونه خواهد بود؟
آزمون مقاومت به لهیدگی لبه ورق (ECT) و همچنین مقاومت لهیدگی کارتن (BCT) به شدت تحت تاثیر میزان پدیده واشبورد و گراماژ کاغذ می باشد.
تاثیرات ناشی از واشبورد روی ورق چاپ خورده
شکل 3 – اثر واشبورد روی سطح و چاپ
کارتن چاپ‌دار اغلب نقص فلوت (چسبندگی) و اصطلاحاً واشبورد را با وضوح بیشتری نشان می‌دهد (شکل 3). یک سطح موج‌دار از کارتن، یک اثر نامطلوب ناشی از فرآیند تولید ورق کارتن است. البته اثر واشبورد را می‌توان قبل از چاپ نیز بر روی سطح ورق مشاهده کرد.
نکته‌ی قابل توجه این است که میزان رطوبت هوا، رطوبت کاغذ و چسب بر کیفیت محصول نهایی تأثیر می‌گذارد. رطوبت جوی زیاد، رطوبت زیاد در الیاف کاغذ و آب زیاد در چسب باعث تورم کاغذ و کاهش مقدار چسب اعمال شده بر روی فلوت می‌گردد. بین مقدار رطوبت و اثر واشبورد رابطه خطی وجود دارد. هرچه میزان رطوبت بیشتر باشد، اثر واشبورد کمتر است. (شکل 4).
شکل 4. رابطه بین رطوبت و اثر واشبورد: 1- رطوبت زیاد 2- رطوبت کم
-
لازم به ذکر است استفاده از رطوبت برای فرآیند تولید ورق محدودیت دارد، رطوبت هنگام خشک شدن نیاز به تبخیر دارد، بنابراین فرآیند را کند می‌کند و گاهی به سطح ورق یا کاغذ آسیب می‌رساند .
عوارض جانبی مانند Cockling یا Honeycomb ممکن است هنگامی که محتوای رطوبت بیش از حد زیاد باشد ظاهر شود. (شکل 5).
از آنجا که هر کدام از سازندگان ماشین‌آلات ورق‌سازی، در اندازه، سن، اجزای درگیر، قالب و بسیاری از پارامترهای دیگر متفاوت هستند، یافتن تنظیمات بهینه برای کنترل فرآیند و ثابت نگه داشتن روند ضروری است.
تغییرات فرآیند و اثر واشبورد می‌تواند منجر به هزینه‌های زیادی از قبیل ضایعات، توقف دستگاه، بحث و گفتگو با مشتریان، تخفیف‌های عدم کیفیت و از دست دادن تصویرخوب نزد مشتریان شود.
نتیجه گیری
به طور خلاصه ، دلایل ایجاد واشبورد در ورق های کارتنی به شرح ذیل می‌باشد :
• مصرف بیش از حد چسب در سینگل فیسر و یا دبل بکر
• پایین بودن ویسکوزیته چسب
• پایین بودن درصد مواد جامد چسب
• اعمال حرارت بیش از اندازه به کاغذ لاینر گرماژ سبک
• عدم تناسب سرعت سیلندر چسب با سرعت کاغذ
گردآوری و تنظیم : بهرام فلاح قنبری